Złoto w słoiku

Ale praca pszczół jest podzielona na kolejne etapy, w których działają ściśle wyspecjalizowane grupy. Szalenie pracowite pszczoły - zbieraczki latają wśród kwitnących roślin zbierając słodki nektar i wstępnie wzbogacają go w enzymy. Potem przekazują go pszczołom, które pracują w ulach. Te z kolei dodają do świeżo dostarczonego tzw. nakropu aminokwasy i kolejne enzymy. Powoduje to rozkład wielocukrów na cukry proste.

Uwaga: na 1kg miodu potrzebny jest nektar z kilku milionów kwiatów. To świadczy o ogromie pracy, jaką skrzydlaci przetwórcy muszą włożyć, byśmy później takie płynne złoto mieli w swoich miseczkach.

Prawdziwy czy fałszywy?

W warunkach domowych trudno jest stwierdzić, czy w słoiku jest prawdziwy, niepodrabiany smakołyk. Kolor i smak nie są żadnym wykładnikiem. Prawdziwy miód bez „lewych" dodatków powinien w ciągu mniej więcej trzech miesięcy od wytworzenia go przez pszczoły skrystalizować, chociaż są od tego wyjątki. Z pewnością najlepiej jest kupować miód polski, ze stosownymi etykietami informacyjnymi. Miód, który powstaje w innej niż nasza strefie klimatycznej może  wręcz uczulać, choćby ze względu na kompletnie inny rodzaj roślin, a co za tym idzie bardziej egzotyczne pyłki kwiatowe, które akurat nam niekoniecznie muszą służyć.

Co takiego jest w miodzie?

Z pewnością jest bardzo słodki i smaczny, ładnie pachnie. Ale poza tymi zwykłymi cechami organoleptycznymi, miód ma poważne znaczenie w kosmetologii i lecznictwie. Działa ogólnie wzmacniająco na ludzki organizm. Zalecany jest szczególnie w stanach wyczerpania, osłabienia po operacjach, kuracjach antybiotykowych. Zwiększa ilość czerwonych krwinek, przyspiesza rekonwalescencję, usuwa zmęczenie. Jest wskazany dla dzieci, choć istnieje pewna teoria, że raczej należy go im podawać dopiero w trzecim roku życia. U bardziej wrażliwych maluchów może bowiem powodować uczulenie.

W swoim składzie miód ma łatwo przyswajalne cukry proste - glukozę i fruktozę, białka, enzymy, kwasy organiczne, witaminy i barwniki naturalne oraz olejki eteryczne. W 100 g miodu jest około 16 mg fosforu, po ok. 5 mg wapnia i magnezu, 0,9 mg żelaza, a poza tym pewne ilości wielu innych pierwiastków z tablicy Mendelejewa. Zawiera też białka (albuminy i globuliny) oraz witaminę A, B2, C i PP.

Natomiast zapach miodu to sprawa olejków eterycznych, a na jego smak wpływają głównie kwasy organiczne, różniących się nieco w zależności od rodzaju miodu.

O kolorze decydują zaś naturalne barwniki takie, jak: antocyjany, flawony, karotenoidy czy chlorofil. Jasne miody są bardzo delikatne w smaku, ciemne zaś zdecydowanie ostrzejsze.

Jaki miód i kiedy?

Rodzaj miodu zależy od  surowca zebranego przez pszczoły. W zależności od tego z jakiej rośliny pochodzi, inny jest smak i znaczenie lecznicze tego płynnego złota. Jeśli podstawą jest nektar roślinny, to mamy do czynienia z miodem nektarowym. Ale może też być spadziowy, gdy pszczoły zbierają spadź z drzew liściastych lub iglastych. I wreszcie mieszany, w przypadku kompozycji miodu nektarowego i spadziowego.

Miód lipowy działa przeciwzapalnie, uspokajająco i wykrztuśnie. Należy go stosować w stanach niepokoju i bezsenności, a także w chorobach gorączkowych, grypie, zapaleniu oskrzeli, kaszlu i gorączce.

Miód akacjowy mogą jeść i diabetycy. Poza tym pomocny jest w zaburzeniach trawienia i chorobach dróg moczowych, z nerkami włącznie. Zapobiega tworzeniu się kamieni nerkowych.

Miód wielokwiatowy jest wyjątkowo lekkostrawny, ale przy tym bardzo kaloryczny. Wzmacnia organizm, należy go spożywać w chorobach serca, przeziębieniach i alergiach.

Miód gryczany powinien znaleźć się w diecie osób po złamaniach, ponieważ dobrze wpływa na system kostny. Pomaga też w stanach nerwicy, przy miażdżycy, nadciśnieniu i zapaleniu nerek.

Miód wrzosowy zwiększa odporność, jest bakteriobójczy, pomaga w leczeniu prostaty, zapaleń gardła i błony śluzowej jamy ustnej.

Miód spadziowy ma bardzo duże właściwości antybiotyczne i dużo większą zawartość składników mineralnych. Stosuje się go przy anemii, gruźlicy, zaparciach i chorobach krążenia. Spadź iglasta pomaga też w leczeniu nieżytów górnych dróg oddechowych.

Miód mieszany, czyli nektarowo - spadziowy jest ciekawą kompozycją delikatnych miodów nektarowych z ostrymi spadziowymi. Pomaga w leczeniu zaburzeń trawienia i przeziębień. Co ciekawe, zmniejsza szkodliwe działanie kawy, herbaty i alkoholu i nie pozwala na przyswajanie ołowiu.

To jeszcze nie wszystkie rodzaje miodu i zaledwie niewielka część informacji o nim.

Jak traktować miód, by nie stracił swych cennych właściwości, jak wykorzystuje go przemysł kosmetyczny i farmaceutyczny, żywieniowy, do jakich potraw można go dodawać, a wreszcie co z pyłkiem, woskiem i jadem pszczelim? O tym w kolejnym wydaniu „Wsi Mazowieckiej".

Monika Gadzińska