Komunikat w sprawie zasad przemieszczania bulw ziemniaka w obrębie UE
Obrót ziemniakami, jako roślinami niosącymi za sobą szczególne ryzyko zawleczenia i rozprzestrzeniania się wielu organizmów kwarantannowych, podlega w UE specjalnym regulacjom. Regulacje dotyczące postępowania w celu zapobiegania występowania oraz zwalczania organizmów szkodliwych zostały przeniesione do prawodawstwa polskiego w postaci:
- ustawy z 18 grudnia 2003r. o ochronie roślin ( Dz. U. z 2004r. Nr 11, poz. 94 ze zm.),
- ustawy z 26 czerwca 2003r. o nasiennictwie ( tekst jednolity Dz. U. z 2007 r. Nr 41, poz. 271),
- rozporządzeń Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi.Ziemniaki mogą być wprowadzane i przemieszczane na terytorium Wspólnoty (w tym Polski) jeżeli spełnione są następujące warunki i wymagania:
- producenci, dystrybutorzy i importerzy ziemniaków są zarejestrowani w rejestrze przedsiębiorców prowadzonym przez wojewódzkiego inspektora ochrony roślin i nasiennictwa,
- ziemniaki są wolne od organizmów kwarantannowych i spełniają wymagania specjalne określone w rozporządzeniu MRiRW z 26 marca 2004r. w sprawie zapobiegania wprowadzaniu i rozprzestrzenianiu się organizmów kwarantannowych ( Dz. U. z 2004r. Nr 61, poz. 571 ze zm. ),
- spełnione są inne wymagania zawarte w rozporządzeniach dotyczących postępowania przy zwalczaniu i zapobieganiu rozprzestrzeniania się Clavibacter michiganensis ssp. sepedonicus (czynnik chorobotwórczy bakteriozy pierścieniowej ziemniaka) oraz Synchytrium endobioticum (rak ziemniaka ),
- przesyłki ziemniaków zaopatrzone są odpowiednio w paszport roślin (ziemniaki sadzeniaki) lub inne oznakowania oraz niezbędne dokumenty (ziemniaki inne niż sadzeniaki).Obowiązek zaopatrywania przesyłek ziemniaków innych niż sadzeniak w oznakowania, wynika z art. 15 ust. 1 pkt 3 i ust. 3 ustawy z dnia 18 grudnia 2004 r. o ochronie roślin oraz rozporządzeń szczegółowych. Jest to przeniesienie zapisu dotyczącego wymagań specjalnych zawartego w Dyrektywie 2000/29/EC. Ponadto, zgodnie z postanowieniami Traktatu Akcesyjnego sposób oznakowania ziemniaków pochodzących z Polski, powinien pozwolić na ustalenie pochodzenia wszystkich ziemniaków, co najmniej do poziomu powiatu właściwego dla pola uprawy bulw. Zasady oznakowania takich ziemniaków zostały określone w rozporządzeniu MRiRW z 14 kwietnia 2004r. w sprawie sposobów oznakowania bulw ziemniaków innych niż sadzeniaki ziemniaka (Dz. U. z 2004r. Nr 83 poz. 776).Zgodnie z obowiązującymi przepisami podmiot, który uprawiał ziemniaki oraz podmioty, które je następnie przemieszczały, magazynowały, sortowały lub pakowały zobowiązane są zaopatrzyć wszystkie ziemniaki inne niż sadzeniaki w oznakowanie zawierające numer wpisu do rejestru przedsiębiorców i numer statystyczny powiatu, na terenie, którego były uprawiane. W sprzedaży detalicznej oznakowanie powinno dotyczyć opakowania jednostkowego w przypadku sprzedaży hurtowej całej partii. Oznakowania dokonuje sam producent lub dystrybutor np. etykieta (kartka) z zamieszczonym numerem rejestracyjnym producenta, dystrybutora i numerem statystycznym powiatu.
Indywidualny numer wpisu do ,,rejestru przedsiębiorców” składa się z :
00 / 00 / 000000
kod województwa* kod powiatu* kolejny numer w województwie * zgodnie z przepisami o statystyce publicznej
P r z y k ł a d
a) oznakowania bulw ziemniaków
14/32/000000 - nr rejestracyjny producenta
143 - Kod powiatu na którym były uprawiane ziemniaki
b) oznakowanie dla podmiotów, które przemieszczają, magazynują sortują lub pakują bulwy ziemniaków
14/32/000000 - nr rejestracyjny producenta
1463 - Kod powiatu
14/01/000000 - Nr rejestracyjny podmiotów przemieszczających,magazynujących,sortujących ziemniaki
W związku z koniecznością zapewnienia dodatkowych środków w celu zapobiegania rozprzestrzeniania się bakterii Clavibacter michiganensis ssp. sepedonicus na terytorium innych państw członkowskich, zgodnie z § 17 rozporządzenia MRiRW z dnia 6 kwietnia 2007r. w sprawie szczegółowych sposobów postępowania przy zwalczaniu i zapobieganiu rozprzestrzeniania się bakterii Cms (Dz. U. z 2007r. Nr 70, poz. 472), każda partia bulw ziemniaków (tj. sadzeniaki ziemniaka oraz inne ziemniaki) wyprodukowanych na terytorium Polski i przemieszczanych do innych państw członkowskich powinna być poddana badaniom na obecność bakterii Cms i po uzyskaniu negatywnych wyników badań, zaopatrzona w zaświadczenie wydawane przez wojewódzkiego inspektora ochrony roślin i nasiennictwa. Zaświadczenie to wydaje się na wniosek podmiotu, nie wcześniej niż 14 dni przed dniem wyprowadzenia ziemniaków z terytorium Polski.Wniosek należy złożyć w jednostce Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa właściwej ze względu na miejsce uprawy ziemniaków. Przemieszczanie ziemniaków na terytorium Unii Europejskiej bez wymaganych oznaczeń, zgodnie z art. 107 ust. 1 ww. ustawy o ochronie roślin podlega karze grzywny, natomiast wyprowadzanie z Polski do innych krajów członkowskich, bez spełnienia powyższych wymagań może być przyczyną wprowadzenia przez Komisję Unii Europejskiej zakazu wywozu ziemniaków z terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Powyższe wymagania nie dotyczą eksportu bulw ziemniaków do krajów trzecich. W takiej sytuacji po przeprowadzeniu kontroli przesyłki zgodnie z wymaganiami fitosanitarnymi kraju przeznaczenia, wydawane jest świadectwo fitosanitarne. Dodatkowe informacje oraz wykaz wszystkich jednostek Inspekcji Ochrony Roślin Nasiennictwa na terenie kraju można znaleźć na stronie internetowej:
www.piorin.gov.pl
Wojewódzki Inspektor Dariusz Wiraszka