Wyjazd studyjny „Innowacyjne formy przedsiębiorczości pozarolniczej”
W dniach 8 - 10 października w wyjeździe wyjeździe studyjnym w ramach Planu Operacyjnego Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich na lata 2018-2019 w zakresie Sieci na rzecz innowacji w rolnictwie i na obszarach wiejskich, udział wzięło 40 osób. Organizatorem przedsięwzięcia był Mazowiecki Ośrodek Doradztwa Rolniczego Oddział Siedlce.
Grupa rolników i doradców wyruszyła z Siedlec na teren województwa małopolskiego. Pierwszym punktem wyjazdu było gospodarstwo hodowlane Pstrąg Ojcowski położone w malowniczym Ojcowie na terenie Ojcowskiego Parku Narodowego. Działalność swoją bardzo ciekawie i wyczerpująco przedstawiły nam właścicielki gospodarstwa Magdalena Węgiel i Agnieszka Sendor. Rodzinna firma Pstrąg Ojcowski należy do Europejskiej Sieci Dziedzictwa Kulinarnego, zrzeszającej producentów i restauratorów, których celem jest zachowanie i rozwój regionalnych tradycji kulinarnych charakterystycznych dla regionów Europy. Pstrąg Ojcowski jest produktem tradycyjnym z Małopolski wpisanym na listę produktów tradycyjnych prowadzoną przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Właścicielki, w 5 lat przywróciły świetność stawów hodowlanych w Ojcowie, stworzyły wspaniałe miejsce do wypoczynku, relaksu oraz doznań kulinarnych, często odwiedzane przez turystów; jak same mówią „przywróciły naturalność w nowoczesny sposób”. Panie przybliżyły uczestnikom wyjazdu tajniki hodowli pstrąga potokowego, jego przyrządzania, a także możliwości promocji i sprzedaży.
Następnego dnia grupa odwiedziła Bacówkę na Baligówce, która działa w ramach Ogólnopolskiej Sieci Zagród Edukacyjnych i prowadzi zajęcia dydaktyczne, które przybliżają odwiedzającym historię pasterstwa na Podhalu, przedstawiają zawód bacy, organizację wypasu owiec a także sposób tradycyjnego wyrobu serów owczych. Właściciele bacówki Zofia i Jan Hyrczyk przywitali grupę w strojach ludowych i przedstawili działalność swojej „gazdówki”, produkcji serów wytwarzanych sposobem tradycyjnym oraz działalności edukacyjnej. Bacówka jest producentem tradycyjnego oscypka - produktu objętego ochroną unijną ze znakiem Chroniona Nazwa Pochodzenia.
Kolejnym punktem, który odwiedziła grupa było gospodarstwo ekologiczne Janiny i Bolesława Bobaków w miejscowości Ząb (najwyżej położona miejscowość w Polsce) w pobliżu Gubałówki. Gospodarze kontynuują tradycje rodzinne wyrabiając i sprzedając doskonałe sery górskie. Sery produkowane są w ramach działalności marginalnej, lokalnej i ograniczonej. Grupa miała okazję obejrzeć bardzo dobrze zorganizowane i wyposażone pomieszczenia do produkcji i sprzedaży serów. Gospodarze chętnie dzielili się swoimi doświadczeniami. Poza działalnością rolniczą i przetwórczą gospodarze prowadzą również działalność agroturystyczną. Dysponują 5. pokojami gościnnymi.
Uczestnicy wyjazdu odwiedzili także w miejscowości Poronin Karczmę Muzykancko, znajdującą się na szlaku kulinarnym „Smaki Podhala”. To projekt służący rozwojowi przedsiębiorczości opartej na produktach lokalnych i na budowaniu marki lokalnej. Właściciel karczmy jest Maciej Rybka, znany na Podhalu muzyk i folklorysta, który połączył swoje pasje kulinarna i muzyczną. Dzięki temu można tu spróbować regionalnych potraw i posłuchać muzyki góralskiej w najlepszych wykonaniach.
Gospodarz rozwijał przedsięwzięcie ze wsparciem środków unijnych. Dzięki nim doposażył kuchnię i rozwinął również działalność cateringową. Państwo Rybkowie prowadzą również działalność turystyczną oferując miejsca noclegowe w pensjonacie.
Na zakończenie wyjazdu studyjnego grupa miała okazję odwiedzić jeden z punktów sprzedaży firmy rodzinnej U Bafii wytwarzającej tradycyjny produkt, którego historia wytwarzania sięga lat 30. XX wieku. Pomysł wyrobu nalewek zrodził się z potrzeby kultywowania rodzinnych tradycji. Niezastąpionym składnikiem litworówki jest arcydzięgiel litwor, kryjący w sobie cenne właściwości lecznicze, walory smakowe poprawia dodatek naturalnego miodu. Właściciele dbają o zachowanie tradycyjnych receptur, jednocześnie ulepszając je przez wprowadzanie nowych smaków. Do produkcji wykorzystują nie tylko górskie zioła, ale także owoce. W 2018 r. Krajowa kapituła konkursu Nasze Kulinarne Dziedzictwo-Smaki Regionów przyznała nalewce tatrzańskiej litworówce najwyższą nagrodę statuetkę ”Perła”. Produkcja nalewek odbywa się pod specjalnym nadzorem Urzędu Celnego. Działalność firmy „U Bafii” pokazuje jak można w sposób innowacyjny wykorzystać tradycyjne produkty do rozwoju i promocji regionu.
Celem wyjazdu studyjnego było wspieranie innowacji na obszarach wiejskich oraz poznanie ciekawych form przedsiębiorczości pozarolniczej, uczestnicy wyjazdu studyjnego mieli okazję zdobyć informacje z różnych dziedzin, wymienić doświadczenia oraz nawiązać wiele nowych kontaktów.
Tekst: Anna Matyszczak MODR Oddział Siedlce
Zdjęcia: Adam Matyszczak MODR Oddział Siedlce
__F O T O R E L A C J A__
- Bacówka na BaIigówce 1
- Bacówka na BaIigówce 2
- Gospodarstwo ekologiczne Państwa Bobaków
- Karczma Muzykancko 1
- Karczma Muzykancko 2
- Pani Magdalena Węgiel o Ojcowskim Pstrągu
- Przetwórnia mleka w gospodarstwie ekologicznym Państwa Bobaków
- Pstrąg Ojcowski 1
- Pstrąg Ojcowski 2
- Stawy hodowlane w Ojcowie 1
- Stawy hodowlane w Ojcowie 2
- Tatrzańska Nalewka Litworówka
- Tatrzańska Nalewka wyciąg z arcydzięgla