Omacnica prosowianka jest motylem nocnym, którego larwy żerują na ponad 220 gatunkach roślin.

Populacja szkodnika w  ciągu roku może się przemieścić na odległość 4-5 km. Owad ten do tej pory był, a można powiedzieć ciągle jest, prawdziwą zmorą plantatorów kukurydzy. W naszym kraju daje jedno pokolenie w ciągu roku.  Jego długi okres występowania na kukurydzy, ukryty tryb życia gąsienic wewnątrz tkanek tej rośliny, zimowanie w resztkach, duża płodność i  łatwość adaptacji do mniej sprzyjających warunków środowiska to czynniki mające wpływ na ekspansję i rosnące zagrożenie. Jako gatunek wielożerny zaczyna coraz częściej zasiedlać inne rośliny uprawne i dzikorosnące. Ostatnie lata przyniosły coraz częstsze pojawy gąsienic omacnicy prosowianki m.in. w uprawach chmielu, prosa, papryki, rabarbaru, a ostatnio nawet malin.  Obserwacje takie poczyniono pod koniec lipca i w sierpniu (w 2017 i 2018 r.)  na plantacjach malin na Lubelszczyźnie. Czynnikiem sprzyjającym rozprzestrzenianiu się tego szkodnika właśnie na tym terenie jest uprawa chmielu, na którym w ciągu ostatnich 4 lat omacnica prosowianka występowała w dużym nasileniu. Larwy żerują w zielonych pędach malin, w których wygryzają korytarze. Charakterystycznym objawem występowania omacnicy są trociny wysypujące się z wygryzionych otworów. Uszkodzone pędy po pewnym czasie zamierają. Zagrożenie ze strony omacnicy będzie dotyczyło malin odmian letnich i jesiennych ale istnieje przypuszczenie, że bardziej zagrożone będą maliny owocujące na pędach tegorocznych. Jeśli szkodnik wystąpiłby masowo na młodej plantacji straty mogą być znaczące. Rozprzestrzenianiu szkodnika może sprzyjać pozostawianie na plantacji rozdrobnionych po cięciu pędów a także problemy z jego zwalczaniem, które  w przypadku malin „letnich” przypadałoby w okresie zbioru owoców a „jesiennych” w okresie kwitnienia. Zwalczanie omacnicy opiera się na monitoringu plantacji pod kątem obecności jaj i odłowionych motyli w pułapki feromonowe i świetlne. Jeśli zwalczanie chemiczne będzie utrudnione można będzie wykorzystać podobnie jak w uprawie kukurydzy zwalczanie biologiczne. W walce biologicznej stosuje się biopreparaty zawierające kruszynka, który jest pasożytem jaj omacnicy (ok. 25 zawieszek na 1ha).

Grażyna Michalak

Oddział Bielice

Materiały źródłowe: Jagodnik nr.4/2018