Skip to main content
MODR Warszawa:  ul. Czereśniowa 98, 02-456 Warszawa  | ikona 22 571 61 00 

Identyfikacja stosowanych upraw i jakości gleb warunkującej prawidłową uprawę roślin

W ocenie przestrzennego rozkładu upraw w województwie mazowieckim, wykonanej w ramach projektu pn. „Wdrażanie koncepcji Smart Villages w województwie mazowieckim”, wyraźnie widoczna jest regionalizacja pewnych specjalizacji, które korzystają z możliwości krótkich łańcuchów dostaw. Obecność aglomeracji warszawskiej tworzy nieomal nieograniczony rynek zbytu dla wysokonakładowej produkcji warzyw i owoców.

W produkcji sadowniczej specjalizuje się region Grójca, który jest jednym z bardziej liczących się zagłębi produkujących i eksportujących jabłka w Europie. Region Legionowa zaopatruje Stolicę w warzywa. Żyzne obszary miedzy Warszawą, a Sochaczewem i Żyrardowem wyspecjalizowały się w produkcji ziemniaków, co też związane jest z dużym stołecznym rynkiem zbytu oraz kukurydzy.

W województwie mazowieckim obserwujemy również wyspecjalizowane ogniska upraw, które nie są związane bezpośrednio z rynkiem warszawskim. Są to:

  • Gmina Potworów specjalizująca się w produkcji papryki pod osłonami,
  • Sadownicy z powiatu lipskiego i przysuskiego oraz łosickiego,
  • Producenci ziemniaków w powiecie kozienickim,
  • Uprawy roślin zielarskich zlokalizowane w powiatach: płońskim i przysuskim.

Ogólnie ze względu na strukturę upraw, na tle województwa wyraźnie wyróżniają się następujące powiaty/regiony:

  • Płocki, płoński i ciechanowski – wyspecjalizowane w produkcji buraka cukrowego,
  • Ostrołęcki – wyspecjalizowany w produkcji mleka, z dominującymi użytkami zielonymi oraz udziałem roślin pastewnych (w tym kukurydzy) – pomimo występowania bardzo słabych gleb w tym regionie,
  • Regiony wokół Warszawy (głównie od strony zachodniej tam gdzie występują lepsze gleby) – specjalizujące się w produkcji owocowo-warzywnej na potrzeby aglomeracji,
  • Region/powiat przysuski – w którym duży udział w stosunku do dominujących upraw rolniczych mają uprawy alternatywne: papryka i inne uprawy pod osłonami, rośliny zielarskie, uprawy sadownicze.

Województwo mazowieckie może być postrzegane jako region rolniczy, w którym obecne są zagłębia wyspecjalizowanej produkcji roślinnej i zwierzęcej. Jednak należy zauważyć również że:

  • Bardzo duży odsetek terenów rolniczych to regiony o glebach lekkich i bardzo lekkich;
  • W związku z tym występuje bardzo duży problem z zakwaszeniem gleb, co wymaga pilnej potrzeby wsparcia praktyk nawożenia wapniem oraz uświadomienia rolnikom korzyści z właściwego gospodarowania resztkami pożniwnymi i plonem ubocznym – co może być decydujące dla lepszej sekwestracji węgla w glebie;
  • Powyższy problem również ma wpływ na dobór roślin na danym stanowisku. Rolnicy podejmują często (świadomie lub nieświadomie) decyzje o uprawie roślin, które mają duże wymagania wodne
    i pokarmowe – na glebach najsłabszych. Proces ten ilustruje załączony wykres, który wskazuje, że ok. 7% upraw pszenicy, 15% upraw jęczmienia i 12% upraw rzepaku znajduje się na glebach najsłabszych, należących do I kategorii podatności gleb na suszę, co też odpowiada najsłabszym kompleksom glebowym (5, 6, 7, 9) i najsłabszym klasom gleby (V, VI). Aby osiągnąć zadawalający plon, rolnicy muszą stosować wysokie dawki środków produkcji, co w przypadku sytuacji niedoboru wody w glebie, skutkuje brakiem możliwości ich optymalnego wykorzystania przez rośliny –
    w konsekwencji pierwiastki takie jak azot, potas, fosfor są tracone i w postaci podtlenku azotu, azotanów, fosforanów trafiają do atmosfery lub wód gruntowych stanowiąc bezpośrednie zagrożenie dla środowiska;
  • Osobnym problemem jest uprawa kukurydzy. Roślina ta ma mniejsze wymagania od pszenicy czy jęczmienia. Lepiej też sobie radzi w przypadku niedoborów wody - natomiast podobnie jak
    w poprzednio omawianym punkcie – najsłabsze gleby, nie powinny być dedykowane dla tego typu upraw, zwłaszcza prowadzonych w monokulturze lub przy intensywnej agrotechnice. Tymczasem obserwuje się ogólny trend zakładania tych upraw na słabych stanowiskach glebowych –
    w przypadku województwa mazowieckiego jest to prawie 30% powierzchni tej uprawy.

Źródło: opracowanie własne na podstawie ARiMR, SMSR, 2021

 

Autorzy opracowania:

 mgr inż. Anna Jędrejek

mgr Małgorzata Kozak

dr hab. Rafał Pudełko

Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa - PIB

  • Mazowiecki Ośrodek Doradztwa Rolniczego

    Dyrektor MODR Warszawa: Łukasz Lewandowski
    Zastępca dyrektora MODR Warszawa: Anna Kempińska
    Zastępca dyrektora MODR Warszawa: Karol Remiszewski

    ul. Czereśniowa 98, 02-456
    tel. 22 571 61 00 | fax. 22 571 61 01
    e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

    Godziny urzędowania: poniedziałek - piątek, 700 - 1500

  • MODR Warszawa Oddział Bielice

    Dyrektor Oddziału: Wojciech Ćwikliński

    Bielice 19, 96-500 Sochaczew 
    tel. 46 862 00 40 | fax.46 862 00 52
    e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

    Godziny urzędowania: poniedziałek - piątek, 700 - 1500

  • MODR Warszawa Oddział Ostrołęka

    Dyrektor Oddziału: Bogdan Bagiński

    ul. Targowa 4, 07-410 Ostrołęka,
    tel. 29 760 03 69 - fax. 29 769 49 53
    e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

    Godziny urzędowania: poniedziałek - piątek, 700 - 1500

  • MODR Warszawa Oddział Płock

    Dyrektor Oddziału: Wojciech Banaszczak

    ul. Zglenickiego 42 D, 09-411 Biała
    tel./fax: 24 269 77 00
    e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

    godziny urzędowania: poniedziałek - piątek, 700 - 1500

  • MODR Warszawa Oddział Poświętne w Płońsku

    Dyrektor Oddziału: Agata Sosińska-Osiecka

    ul. H Sienkiewicza 11, 09-100 Płońsk
    tel: 23 663 07 00, fax: 23 662 99 50
    e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

    Godziny urzędowania: poniedziałek - piątek: 700 - 1500

  • MODR Warszawa oddział Radom

    Dyrektor Oddziału: Bogusław Włodarczyk

    ul. Chorzowska 16/18, 26-600 Radom,
    tel./fax 48 365 02 06 wew. 104
    e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

    Godziny urzędowania: poniedziałek - piątek, 730 - 1530

  • MODR Warszawa Oddział Siedlce

    Dyrektor Oddziału: Dariusz Ślęczkowski

    ul. Kazimierzowska 21, 08-110 Siedlce
    tel. 25 640 09 11, fax. 25 640 09 12
    e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

    Godziny urzędowania: poniedziałek - piątek, 700 - 1500

Copyright 2011 - 2024 MODR | Przeglądając stronę, akceptujesz naszą politykę prywatności.