Problemy w hodowli bydła mlecznego

W regionie ostrołęckim w większości  gospodarstw rolnych dominuje produkcja mleka. W wielu stadach wydajność jednostkowa od krowy przekroczyła ponad 8 tysięcy kilogramów i w związku z tym pojawiły się tam problemy zdrowotne.

Hodowcy szukają więc możliwości poszerzenia wiedzy na temat hodowli - szczególnie żywienia krów wysokowydajnych.

 

Wychodząc naprzeciw ich potrzebom Mazowiecki Ośrodek Doradztwa Rolniczego Oddział w Ostrołęce w dniu 28 marca 2011 r. zorganizował konferencję na temat: „Główne problemy w hodowli bydła mlecznego”.  Oficjalnego otwarcia obrad dokonał Wiesław Szczubełek – dyrektor Oddziału ostrołęckiego MODR.

Licznie zgromadzeni hodowcy i doradcy z zainteresowaniem wysłuchali wykładu dr Zbigniewa Lacha na temat „Dlaczego krowy wysokowydajne żyją coraz krócej?”. Wykładowca jest jednym z najlepszych specjalistów od żywienia bydła i prowadzi stado wysokowydajnych krów w Ośrodku Hodowli Zarodowej w Osięcinach. Zasygnalizował on, na które elementy w hodowli bydła mlecznego należy zwrócić szczególną uwagę, gdyż istnieje pewna hierarchia wartości w tej hodowli tj.: zdrowie, rozród, mleko i ekonomia. Od decyzji hodowcy zależy więc w jakim kierunku będzie prowadził swoją pracę hodowlaną. Okazuje się, że nie zawsze działanie w celu uzyskania coraz wyższych wydajności mleka jest ekonomicznie uzasadnione, gdyż ma ono wpływ na pogorszenie się zdrowotności zwierząt, a w konsekwencji na zwiększone brakowanie stada podstawowego. Przede wszystkim, aby osiągnąć wysoką wydajność mleka od krowy, musi być dobrze zbilansowana dawka pokarmowa. Powinna charakteryzować się ona wysoką koncentracją energii, białka, zawartością makro i mikroelementów oraz witamin. Dużo mleka, to zarazem właściwe proporcje kationów i anionów w paszy. W podstawowej paszy dostarczamy głównie kationy (Na, K), a w dodatkach paszowych powinniśmy dostarczać aniony (Cl, S), w solach kwaśnych. Podawanie soli może nieraz mieć ujemne skutki w postaci obniżenia smakowitości, a w konsekwencji mniej pobranej paszy. Wysoką wydajność mleka osiągają krowy, które pobierają duże ilości smacznej paszy. Krowa, to świetny smakosz, posiada więcej kubków smakowych niż człowiek. Wysokowydajna krowa powinna mieć do dyspozycji 60 cm stołu paszowego wypełnionego zbilansowaną - pod względem składników - paszą i swobodny dostęp do dobrej wody. Ważna jest czystość na stole paszowym i w poidle.

W dużych oborach hodowcy muszą borykać się z katalogiem nieszczęść zdrowotnych:

-  trudnymi porodami,

-  ketozą,

-  przemieszczeniami trawieńca,

-  kwasicą i laminitis’em (ochwat),

-  zatrzymaniem łożyska i metritis’em (zapalenie macicy),

-  hipokalcemią (niedobór wapnia).

O tym jak tych nieszczęść uniknąć, można było dowiedzieć się podczas konferencji.

Dr Zbigniew Lach odpowiadał również na pytania zadawane przez hodowców. Między innymi na takie: Czy w dawkach pokarmowych stosować wapń, a także mocznik? Stwierdził, że dobrą praktyką jest podawanie (szczególnie starszym krowom) po wycieleniu wapnia w formie chlorku wapnia. Stosowanie mocznika jest ekonomicznie uzasadnione - jest on najtańszym źródłem azotu. Dobrze wymieszany w wozie paszowym mocznik, to dobra pasza w dawkach nie przekraczających 120 g na krowę.

Na konferencji rolnicy uzyskali szeroką, kompleksową informację od przedstawicieli i promotorów środków produkcji. Pani Żanetta Chodorowska z firmy Pionier mówiła kiedy najlepiej i jak sporządzać smakowitą sianokiszonkę. Jej zdaniem najlepsza jest o zawartości 30–40 % suchej masy. Natomiast pryzmy z sianokiszonką, czy kiszonką kukurydzy, powinny mieć odpowiednią długość, tak aby przez tydzień wybierać około 200 cm bieżących.

Z kolei Janusz Malanowski z Syngenty przedstawił propozycje w ochronie kukurydzy, a Wiesław Kowalczyk - dyrektor Mazowieckiego Centrum Hodowli i Rozrodu Zwierząt w Łowiczu Zakładu w Ciechanowie zasygnalizował zgromadzonym o aktualnej sytuacji w inseminacji. Pani Katarzyna Rudek z firmy Techna proponowała rolnikom dodatki paszowe dla jałówek i krów w okresie okołoporodowym. Interesujące propozycje dla hodowców bydła przedstawił także Mieczysław Falkowski z PRP Polska oferując innowacyjne nawozy obniżające koszty produkcji.

Uczestnicy konferencji uzyskali dużo wiedzy, która powinna przyczynić się do uniknięcia przez nich kłopotów w prowadzonych gospodarstwach - szczególnie tych z katalogu nieszczęść zdrowotnych. Z pewnością nie był to dla nich stracony czas.

Tekst: Jacek Mroczkowski - Oddział Ostrołęka

Zdjęcia: Lidia Biernat

Przyg. A.D.