XI Dni Przedsiębiorcy Rolnego

W dniach 25-26 lutego 2015 r. w Oddziale Kujawsko-Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Przysieku odbyły się XI Dni Przedsiębiorcy Rolnego.

Temat przewodni tegorocznej edycji DPR brzmiał: „Konkurencyjni przez efektywne gospodarowanie”. Wydarzenie otworzył wykład dr Pawła Boczara na temat wybranych elementów konkurencyjności w produkcji pszenicy, rzepaku, kukurydzy i buraków cukrowych na świecie. Prelegent przedstawił charakterystykę analizowanych gospodarstw przy zróżnicowanych warunkach organizacyjnych i klimatyczno-glebowych, co miało bezpośredni wpływ na łączne koszty uprawy oraz poziom uzyskiwanych plonów. Na tle prezentowanych krajów, polskie gospodarstwa osiągnęły najwyższe wyniki finansowe w uprawie pszenicy, rzepaku i kukurydzy, a w produkcji buraka cukrowego zajęły trzecie miejsce.

W dalszej części spotkania poruszona została również tematyka wybranych działań inwestycyjnych PROW 2014-2020, zazielenienia, ubezpieczeń w rolnictwie i rachunkowości rolniczej. Kolejna prezentacja dr Tomasza Piechota na temat: „Innowacje w uprawie roli i nawożeniu roślin rolniczych” przedstawiała gospodarstwa z produkcją roślinną, które coraz częściej idą w kierunku uproszczeń w uprawie i nawożeniu. Zachowanie wysokiego wskaźnika plonowania, pozwala na oszczędności pieniędzy i czasu i dbałości o środowisko. W omówionych gospodarstwach rolnicy coraz częściej zamykają całą uprawę w trzech przejazdach. Pierwszy przejazd wykonywany jest w celu zniszczenia ścierniska itp., drugim jest zazwyczaj orka z jednoczesnym wyrównaniem gleby zestawem wałków, a trzeci przejazd stanowi uprawę przedsiewną i siew.

Po tej części w trzech panelach dyskusyjnych zaprezentowały się gospodarstwa  z Polski (po trzy) i z Niemiec (po jednym).

Panel produkcja roślinna: Innowacje w produkcji roślinnej

Jak miało to miejsce w poprzednich edycjach Dni Przedsiębiorcy Rolnego, tak i w tym roku zaprezentowały się trzy polskie gospodarstwa oraz jedno niemieckie, każde z nich specjalizujące się w produkcji roślinnej.

Innowacje w uprawie roślin, można było zaobserwować w każdym z prezentowanych gospodarstw. Przedstawione gospodarstwa są doskonałym przykładem łączenia bezpośrednich efektów ekonomicznych z długofalową poprawą właściwości gleby, poprzez ograniczenie intensywności uprawy i nawożenia. Rolnicy, którzy prezentowali swoje gospodarstwa zrezygnowali z uprawy płużnej. Ich cała uprawa zamyka się nie w trzech przejazdach, ale już w dwóch, a nawet coraz częściej w jednym przejeździe. Zazwyczaj wykonują siew w mulcz, co ogranicza straty wody i składników mineralnych, a nawozy aplikowane są w bardzo bliskim sąsiedztwie wysiewanych nasion. W każdym gospodarstwie wprowadzone są, albo planowane jest wprowadzenie elementów rolnictwa precyzyjnego, które jest kolejnym krokiem w celu udoskonalenia technologii produkcji roślinnej. Najczęściej stosowanymi elementami rolnictwa precyzyjnego są: system jazdy równoległej, zarządzanie maszynami na uwrociach oraz wszelkie systemy oparte na sygnale GPS wykorzystywane przy praktycznie wszystkich pracach polowych.

Panel produkcja mleka: Co zrobiłem w gospodarstwie, żeby być konkurencyjnym w produkcji mleka?

W panelu dyskusyjnym skierowanym do producentów mleka zaprezentowały się trzy polskie gospodarstwa oraz jedno niemieckie, każde z nich specjalizujące się w tej dziedzinie produkcji. Rolnicy przedstawili strukturę upraw oraz omówili technologie stosowane w produkcji zwierzęcej. Zdaniem uczestników panelu dyskusyjnego, gospodarstwa biorące udział podczas Dni Przedsiębiorcy Rolnego z roku na rok reprezentują coraz wyższy poziom. Pytania zadawane rolnikom – producentom mleka w głównej mierze dotyczyły dalszych perspektyw rozwoju gospodarstw po zniesieniu kwotowania produkcji mleka. W odpowiedzi, oprócz budowy bądź modernizacji istniejących budynków i zwiększenia powierzchni gruntów pod uprawy, rolnicy przedstawili również planowane zwiększenie pogłowia krów w stadzie i co za tym idzie – produkcję mleka na znacznie większą skalę. W dyskusji padały sugestie możliwości „łączenia sił” w grupach producentów oraz różnicowania produkcji w perspektywie sprzedaży bezpośredniej. W strategii wspólnego działania problemem okazuje się samo zrzeszanie oraz wyłonienie leadera grupy.

Ostatnim wystąpieniem była prezentacja na temat rynku mleka po zniesieniu kwot mlecznych, którą poprowadził Tadeusz Zaborowski – Dyrektor Oddziału Terenowego Agencji Rynku Rolnego w Bydgoszczy. Po omówieniu statystyk dotyczących wielkości kwot indywidualnych i rozdziału krajowej rezerwy kwoty mlecznej, dyr. Zaborowski zaprezentował porównanie miesięcznego skupu mleka w latach 2013/2014 i 2014/2015 wg danych ARR. Podczas dyskusji poruszono m.in. organizację producentów w związku z pakietem mlecznym oraz możliwość wstąpienia na nowe rynki zbytu na zasadzie zmian preferencji konsumenckich, tj. Azja (głównie Chiny) i kraje Afryki Północnej.

Podsumowując, zniesienie kwot mlecznych będzie bardziej korzystne dla silniejszych producentów dysponujących większym potencjałem produkcyjnym wraz z bardziej sprzyjającymi warunkami, a co za tym idzie, mniejsze i słabsze ekonomicznie gospodarstwa będą rezygnować z produkcji. Prognozuje się spadek pogłowia krów mlecznych przy jednoczesnym wzroście wydajności.

Panel produkcja trzody chlewnej: Produkcja prosiąt – nowoczesne porodówki

W panelu swoje gospodarstwa prezentowali: Zbigniew Plitt z województwa kujawsko – pomorskiego, Łukasz Takieli z województwa dolnośląskiego oraz Błażej Bobiński z województwa mazowieckiego. Niemieckich producentów trzody chlewnej reprezentował Peter Seeger. We wszystkich gospodarstwach hodowla prowadzona jest w cyklu zamkniętym i opiera się na hybrydach. Uczestnicy panelu posiadają różne pogłowie macior, ale wszyscy osiągają wysokie wyniki produkcyjne, tj. ilość odchowanych prosiąt.

Zbigniew Plitt zainstalował komputerowy system kontroli i analizy danych stada (informacje dotyczące rozrodu, krzyżowania zwierząt, kosztów żywienia, receptur pasz, przyrostów i spożycia paszy). Posiada własną stację nasienia, skuteczność krycia 86-95%. W gospodarstwie żywienie jest wieloetapowe, dokładnie zaprojektowane żywienie trzody chlewnej – od odsadzenia do końca tuczu. W produkcji stosuje 9 mieszanek żywieniowych. Każda mieszanka jest osobno produkowana na bazie oddzielnej receptury i kontrolowana na zawartość składników odżywczych. Tucz oparty na 3 rodzajach paszy tucznikowej, która jest podawana zwierzętom w żywieniu restrykcyjnym 3 razy na dobę (krzywa żywienia
wg wieku i wagi zwierzęcia), automatyczne podawanie pasz do koryt po uprzednim wymieszaniu w mieszalniku paszy przedmieszkowej z mokrymi elementami. Skład mokrej mieszanki: pasza przedmieszkowa, kiszone wysłodki buraczane, młóto, kiszone ziarno kukurydzy, hydroliza i serwatka. Zawartość suchej masy w mieszance wynosi 24%. Liczba prosiąt odsadzonych od maciory rocznie – 26/28 sztuk. W gospodarstwie planuje się podwojenie skali produkcji, zwiększenie bazy magazynowej oraz budowę automatycznej mieszalni pasz.

Błażej Bobiński z województwa mazowieckiego hoduje 40 macior - wraz z ojcem posiadają 80 sztuk stada podstawowego. Osiągane dobre wyniki produkcyjne (24,7 sprzedanego tucznika od lochy) jak również niskie zużycie pasz zachęciło do dalszego rozwoju. W chwili obecnej planowane jest zwiększenie pogłowia loch do 168 sztuk.

W gospodarstwie Łukasza Takieli osiągane wyniki (11,9 prosiąt odsadzonych od maciory) pozwalają na zwiększenie produkcji. Planowane jest zwiększenie stada do 250 loch oraz budowa tuczarni w systemie rusztowym z żywieniem płynnym.

Kolejnym prelegentem był Peter Seeger z Niemiec. Zarówno wykładowca jak również inni hodowcy borykają się z różnymi problemami. Należy pamiętać, że do niedawna z krajowej produkcji pokrywano 80% wewnętrznego zapotrzebowania na mięso wieprzowe. Obecnie jest to 110-115% i Niemcy z importera stały się jednym z większych eksporterów wieprzowiny. Niemieccy rolnicy działają w innych uwarunkowaniach. Prezentacja Petera Seegera pokazała te niuanse niespotykane jeszcze u nas. Budynki inwentarskie, które posiada rolnik są albo wybudowane przez niego albo zakupione lub dzierżawione i nie zawsze w bliskiej odległości od siedziby gospodarstwa (1998 przejęcie tuczarni - 1400 stanowisk (5 km), 2003 dzierżawa tuczarni - 1400 stanowisk i 120 ha (12 km) 2006 budowa wychowalnii / tuczarni (2 km), 2009 zakup chlewni dla loch - 550 stanowisk (35 km), 2011 biogazownia inwestora obcego - ogrzewanie chlewnii). Rolnik przewiduje w najbliższej przyszłości poprawę wyników    w rozrodzie i odchowie prosiąt. Przedstawił również zagrożenia, które spotyka w swojej działalności. Do nich należą m.in.: „akceptacja produkcji“ przez najbliższych sąsiadów oraz w niedalekiej przyszłości zakaz kastracji i obcinania ogonków. Zakazy te wynikają z silnie działającej w Niemczech partii zielonych, jak również oceny produkcji przez przyszłych konsumentów.

Rolnik prowadzi również działania promocyjno-informacyjne w społeczeństwie (public relations). Do nich należą drzwi otwarte dla konsumentów, współpraca z prasą, strona internetowa: www.hofseeger.de, Facebook / Twitter. Peter Seeger posiada przyczepę dostosowaną do funkcji dydaktyczno – szkoleniowo - produkcyjnych, na której prezentuje zainteresowanym przebieg procesu produkcji. Pozwala to na pokazanie laikom na czym polega tucz trzody chlewnej.

Organizatorami imprezy byli: Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie Oddział w Poznaniu oraz Niemieckie Towarzystwo Rolnicze DLG we Frankfurcie stąd też XI Dni Przedsiębiorcy Rolnego otwierali Bernard Mucha – dyrektor Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie oraz Phillip Schulze Esking – wiceprezes Niemieckiego Towarzystwa Rolniczego DLG e.V. Współorganizatorami przedsięwzięcia były ośrodki doradztwa rolniczego z województwa mazowieckiego, wielkopolskiego i kujawsko-pomorskiego.

1. Obrady plenarne drugiego dnia DPR
2. Obrady plenarne
3. Otwarcie obrad plenarnych
4. Panel dyskusyjny produkcji roślinnej
5. Prezentacja gospodarstwa Pana Bobińskiego - Panel produkcja trzody chlewnej
6. Prezentacja gospodarstwa Pana Kopczyńskiego - Panel produkcja roślinna
7. Prezentacja gospodarstwa Pana Kurkiewicza - Panel produkcja mleka
8. Rejestracja uczestników
9. Wystąpienie Edwarda Matuszaka - Dyrektora Centrum Doradztwa Rolniczego Oddział w Poznaniu

Serdecznie dziękujemy wszystkim rolnikom, którzy zgodzili się wziąć udział w panelach i osobiście przedstawić swoje gospodarstwa na forum DPR.

TEKST:

Marek Świątkowski – Panel produkcja trzody chlewnej

Jacek Kałwa – Panel produkcja roślinna

Jarosław Toruński – Panel produkcja mleka

MODR O/Poświętne w Płońsku